Dat is het voorlopige resultaat van ruim een week lang onderhandelen tussen de brancheorganisaties van retailers Detailhandel Nederland en de NRW en verhuurders IVBN, de NRW, Vastgoed Belang en de VGO. Betrokkenen spreken van een 'historisch akkoord' tussen huurders en verhuurders die eerder nog lijnrecht tegenover elkaar leken te staan. Wel geven alle partijen aan dat het om een voorlopig resultaat gaat, maar dat de afspraken de nodige adempauze geven tot 20 april.
Champagne moet nog op smaak
'Dit is een bijzonder resultaat, waar heel veel mensen hard aan hebben gewerkt' zegt Jeroen Lokerse (Cushman & Wakefield) die als onderhandelaar bij de telefonische overleggen was betrokken. 'Dit geeft alle partijen de nodige rust.'
Jan Meerman zei namens Detailhandel Nederland figuurlijk 'een glas champagne te heffen'. 'Alleen moet die champagne nog op smaak komen.' Volgens Meerman 'moest er veel gebeuren om tot elkaar te komen.' 'Gisteren leek het de verkeerde kant op te gaan, maar ik ben blij dat we er toch zijn uitgekomen.'
De partijen zijn het volgende overeen gekomen:
- Kwartaalhuren voor Q2 die per 1 april ingaan worden omgezet in maandhuren.
- Waar nodig krijgen retailers uitstel van betaling voor de huur van 1 april tot 20 april
- Als er al huurnota's zijn verstuurd, worden die niet geïncasseerd tot 20 april
- Er worden tijdens crisismaanden geen boetes of rente gerekend over uitgestelde huurbetalingen
- Winkels zonder substantiële omzetdaling (25%) blijven buiten de discussie
- Retailers krijgen de mogelijkheid om tot eind april niet aan een exploitatieverplichting te voldoen. Dit in onderling overleg.
Meerman onderstreept dat dit een oproep is van de brancheverenigingen naar hun leden. 'We kunnen partijen natuurlijk niet dwingen zich hier aan te houden, maar alle partijen doen wel aan al hun leden een dringende oproep hun maatschappelijke verantwoordelijkheid te nemen.'
Moeilijke onderhandelingen
Punt van inzet tijdens de onderhandelingen waren de liquiditeitsproblemen van retailers die door de uitbraak van het coronavirus veel minder of helemaal geen klanten meer hebben. De overheid schiet de retailers te hulp door lonen door te betalen, maar vervolgens lopen de vaste lasten zoals de huur gewoon door. Vastgoedeigenaren bleken bereid mee te denken, maar stuurden aan op maatwerk. De ene retailer is de andere niet. Je hebt grote winkelketens met private equity-eigenaren en de winkelier op de hoek. Hetzelfde geldt voor beleggers: aan de ene kant zijn daar de grote, veelal institutionele partijen met buffers, aan de andere kant de particuliere belegger die moet leven van de huurinkomsten. Deze verschillen vormden het grootste struikelblok om tot gemeenschappelijke afspraken te komen.
Wat de onderhandelingen ook niet hielp was dat huurders en verhuurders elkaar buiten de onderhandelingen om het mes op de keel zette. Het waren vooral de grote winkelketens als C&A, H&M en Zara die kwaad bloed zette onder vastgoedeigenaren door eenzijdig voor de komende drie maanden de huur op te schorten. Tegelijkertijd waren er vastgoedeigenaren die per brief betalingsherinneringen stuurden naar retailers met de boodschap dat er ongeacht corona koste wat kost betaald moest worden. Daar kwam bij dat sommige beleggers bang waren dat retailers de coronacrisis zouden misbruiken om hun toch al nijpende situatie te verhullen. Al die zaken zorgden ervoor dat gedurende de onderhandelingen een deal steeds verder weg leek.
Menselijkheid
Intussen zagen de kleine winkeliers de kwartaalhuur die per 1 april zou moeten worden betaald steeds dichterbij komen, terwijl er nagenoeg geen inkomsten meer binnen kwamen. 'Die kleine winkelier heeft geen tijd voor maatwerk. Die heeft hier letterlijk slapeloze nachten van,' aldus Meerman.
Hoewel het er lang niet naar uit zag, namen de gesprekken maandagavond plotseling een positieve wending. 'Ik denk dat uiteindelijk menselijkheid de doorslag gaf,' zegt Meerman. 'Wij hebben gezegd: denk nou aan die kleine ondernemer die hier niet van slaapt. Uiteindelijk heeft dat ervoor gezorgd dat we er toch uit zijn gekomen. Je snapt elkaar beter omdat je beiden ondernemers bent.'
Alle betrokkenen, die vanwege de gevoeligheid van de zaak niet on the record willen spreken, geven aan dat de gesprekken doorgaan en dat het doel is om voor 20 april tot een definitieve oplossing te komen waar alle partijen mee moeten kunnen leven. Meerman: 'Uiteindelijk zullen we de pijn over zoveel mogelijk schouders gelijk moeten verdelen.'