Met verschillende labels voor de natuurinclusieve leefomgeving maakt NL Greenlabel integrale duurzaamheid van onder meer gebieden, terreinen, tuinen en producten inzichtelijk. Daarbij maakt NL Greenlabel – vijftien jaar geleden opgericht door Hoekstra en landschapsontwerper Nico Wissing – gebruik van actuele geodata. Het gaat om circa 70 databronnen, deels openbaar, deels ingekocht. NL Greenlabel berekent de waarde die groen toevoegt én helpt een vastgoedportefeuille klimaatbestendig te maken.
Kampioen biodiversiteitsverlies
Nederland is ‘absoluut kampioen biodiversiteitsverlies’, stelt Hoekstra. ‘We hebben nog maar twintig procent van de vlinders over. Vlinders zijn bestuivers hè? Die zijn heel belangrijk. In dat opzicht maak ik me zorgen, maar ik probeer positief te blijven. Het glas is bij mij altijd halfvol. Als voorvechter van een duurzamere wereld waarbij mens en natuur weer in balans zijn, ga ik door tot ik er bij neer val.’
Hoekstra vindt dat een gebouw te gast moet zijn in het landschap, in plaats van andersom. ‘Op het gebied van vastgoed had je in het verleden verschillende zuilen, zoals ontwikkelaars, bouwers en groenvoorzieners. Het waren aparte werelden. En in de praktijk kwam het erop neer dat hoveniers aan het einde werden ingevlogen, liefst tegen geringe prijzen. Zo van: oh ja, er moet ook nog wat groen bij. Die houding is anno 2024 voorbij. Maar het moet beter. Wanneer je een gebied wil ontwikkelen, zijn álle partijen even belangrijk. Dus de hovenier moet net zo belangrijk zijn als de aannemer.’
Bepalen van ambitieniveau
Natuurinclusief bouwen houdt volgens Hoekstra in dat gebouw en gebied optimaal op elkaar afgestemd en ingericht worden. Dat begint in zijn ogen al bij het bepalen van het ambitieniveau, vertaald in een ontwerp. Ook aspecten als sociale cohesie en verbondenheid zijn belangrijk.
Een mooie showcase met hoog ambitieniveau is Maanwijk in Leusden, aldus Hoekstra. Het is een project van Heijmans, NL Greenlabel heeft een belangrijke bijdrage geleverd. Hoekstra: ‘Heijmans, één van de grootste ontwikkelaars van het land, is wat mij betreft een koploper als het gaat om plannen en maatregelen die de biodiversiteit bevorderen. Ze hebben ecologen in dienst die een zeer prominente rol hebben bij de ontwikkeling van een project. We werken al een tijdje met ze samen. En dat blijven we doen.’
Maanwijk is een nieuwe wijk met 120 woningen waarmee Heijmans’ visie op de gezonde en duurzame leefomgeving gestalte krijgt. ‘Het ontwerp, de inrichting en de voorzieningen zijn een prachtig voorbeeld van een natuurinclusieve leefomgeving. Wij zijn gevraagd om de duurzaamheidsambities te toetsen en te begeleiden’, aldus Hoekstra.
De wijk bestaat uit drie hofjes en twee grote binnentuinen. Natuur is de rode draad, met onder meer een boomgaard en een pluk- en moestuin. Heijmans Vastgoed heeft de ambitie om alle gebiedsontwikkelingen met de methodiek van NL Greenlabel te laten beoordelen. Hoekstra: ‘Ambities moet je langdurig kunnen borgen. Daarom zijn bij Maanwijk ook duidelijke afspraken gemaakt over beheer. Heel belangrijk: als er geen duurzaam beheer is, komt die vogel ook niet.’
Maanwijk heeft uiteindelijk het Gebiedslabel A toegekend gekregen door NL Greenlabel. Bovendien is de woonwijk door Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug uitgeroepen tot eerste Parkinclusieve Wijk van het Nationaal Park. Hoekstra: ‘Dat betekent dat de wijk bijdraagt aan de omliggende ecologie. Het is echt een icoonproject geworden: qua proces en realisatie is het wat mij betreft een blauwdruk hoe je dit in de rest van Nederland zou kunnen doen.’
Partnernetwerk
NL Greenlabel werkt niet alleen samen met Heijmans, maar ook met andere grote bouwbedrijven, denk aan BPD, BAM, Dura Vermeer en Van Wijnen. Het partnernetwerk van NL Greenlabel bestaat intussen uit zo’n 200 organisaties uit de groene branche en de vastgoedsector. Hoekstra, Wissing en hun collega’s zijn gesprekspartner van bedrijfsleven, politiek en overheid en voeren de lobby voor de natuurinclusieve leefomgeving.
Hoekstra: ‘Ons doel is vrij helder: NL Greenlabel moet de maatlat worden voor natuurinclusiviteit in Nederland. We zijn er al vijftien jaar mee bezig. We pleiten voor een generiek label, zodat verduurzaming van de leefomgeving meetbaar gemaakt kan worden. De gesprekken met het rijk worden nu gevoerd. Het rijk heeft de klimaatlat en werkt aan een nieuwe groennorm. Het moet echter wel passen bij wat de markt doet, het moet congruent zijn. We moeten het samen doen.’
‘Groene Ambulance’
Hoekstra strijdt voor een duurzamere wereld en gelooft in herstel van de balans tussen mens en natuur. Daarbij is groen dichtbij huis minstens zo belangrijk als de natuurgebieden buiten de stad. Zijn werk als tv-tuinman staat op een laag pitje, net als het ontwerpen van tuinen. ‘Ik ben nu vooral in mijn eigen tuin bezig’, lacht hij. Dat is niet zonder reden: Hoekstra heeft onlangs een groene Volkswagen ID.Buzz aangeschaft die intussen is omgedoopt tot de ‘Groene Ambulance’.
Daarmee gaat hij als groene dokter op pad om eerste hulp te bieden bij natuurinclusieve projecten. Ook gaat hij op zoek naar inspirerende verhalen. Het initiatief heet de naam ‘On the move to’ meegekregen. Als een soort groene kruisvaarder gaat Hoekstra op pad. De ambulance zal ook op de Provada te zien zijn. Door het zichtbaar maken van groene initiatieven hoopt hij anderen te stimuleren om ook in actie te komen. ‘Want vergroenen van de leefomgeving moeten we echt met z’n allen doen, voor onze kinderen en kleinkinderen.’
