Najaar 2023 tekenden ABB Bouwgroep en gemeente Hendrik-Ido-Ambacht de samenwerkingsovereenkomst voor nieuwbouwproject de Noordoevers. Op de locatie van een voormalige scheepsloperij aan de Rietbaan – met zicht op rivier de Noord en natuureiland Sophiapolder – gaat ABB in een eerste fase zo’n 175 woningen realiseren. In het hele plangebied – verdeeld over gemeente Hendrik-Ido-Ambacht en Zwijndrecht – komen uiteindelijk zo’n 900 woningen.
Noordoevers fase 1
‘Noordoevers fase 1 zal voor circa 40 procent bestaan uit grondgebonden koopwoningen en 60 procent koopappartementen’, vertelt ABB projectmanager Carola Pater. ‘In de eerste fase ontwikkelen we bijna honderd appartementen en ruim zeventig eengezinswoningen; herenhuizen, waterwoningen, twee-onder-een-kapwoningen en een vrijstaande woning. Verder ontwikkelen we twee horecagelegenheden, een insteekhaven voor een veerpont naar natuureiland Sophiapolder en een hulpdienstengebouw. Als alles meezit kunnen we medio 2025 met de bouw starten.’
Maritiem verleden
Zowel het industrieel-maritieme verleden als de natuur krijgen er een prominente rol, vervolgt ze. ‘Naast de scheepswerfarchitectuur realiseren we stoere kades en worden grote betonplaten in de straat verwerkt om het industriële karakter te benadrukken in het openbaar gebied. De scheepshelling wordt vernieuwd en de grote kraan wordt door de gemeente gerenoveerd en krijgt een prominente plek in het openbaar gebied.'
Kunstenaar Monice Janson
'Verder komt een appartementencomplex op architectonische grote kraanbokken te staan en heeft typografisch kunstenaar Monice Janson diverse kopgevels ontworpen met typografie gerelateerd aan het verleden. Ook wordt de oude directeurswoning in verschijningsvorm teruggebracht in een nieuwbouwwoning. Daarnaast wordt een parkzone met speelaanleidingen gerealiseerd en zal een grote verscheidenheid aan bomen de biodiversiteit bevorderen. Die versterken we ook door in kopgevels ruimte voor nesten van mussen, zwaluwen en vleermuizen te voorzien.’
Water
Hendrik-Ido-Ambacht is blij dat de ontwikkelde bouwer uit Sliedrecht zich heeft gecommitteerd aan deze gebiedsontwikkeling, vertelt projectleider Henk Huisman. ‘Daarvoor is heel wat water door de Noord gestroomd. De eerste ideeën van woningbouw dateren al van 1995. In die tijd gingen de eerste bedrijven dicht en wilden veel andere bedrijven ook stoppen of verhuizen. Het is echter een hele lastige locatie met veel vervuiling in de grond na honderd jaar sloopactiviteiten. Alle plannen bleken te duur. Doodzonde, want het water blijft daarmee onbereikbaar voor onze bewoners.’
Hogere prijssegment
ABB was echter vastbesloten om door te gaan, stelt Pater. ‘In 1996 heeft ABB op verzoek van de gemeente Zwijndrecht de eerste aankopen gedaan. Als risicodragend partij wilden we er een haalbare case van maken. Dat lukte alleen met woningbouw in het hogere prijssegment. Daarmee kunnen we de kosten dragen van bodemsanering, bouwrijp maken, damwanden vervangen, nieuwe infrastructuur en aanleg van een hoogwaardig openbaar gebied.’
Vooruitzicht op doorstroming
De lokale politiek toonde zich begripvol, valt Huisman bij. ‘De gemeenteraad pleitte aanvankelijk voor sociale woningbouw, maar zag ook in dat deze locatie zich daarvoor financieel niet leent. Politiek groen licht kwam er ook door het vooruitzicht op doorstroming; door dit project komen weer woningen in Ambacht en Zwijndrecht vrij.’
Korte procedures
Zowel de gemeente als ABB mikken voor de eerste fase op een korte doorlooptijd. ‘ABB en Ambacht leggen het bestemmingsplan en het ontwerp tegelijk voor, wat een rechtelijke procedure scheelt. Bovendien zien de omwonenden meteen hoe het project er uit komt te zien’, legt Huisman uit. ABB heeft goede hoop op een kort juridisch traject. ‘De bewonersbijeenkomst was positief bezocht. Ideeën en wensen van omwonenden en geïnteresseerden hebben we waar mogelijk meegenomen in de planvorming. We zien veel draagvlak voor ons plan. Ook is er grote belangstelling om er te wonen. Niet alleen uit Ambacht en Zwijndrecht, maar ook uit de Drechtsteden en Rotterdam die per watertaxi snel bereikbaar zijn.’
Veilige hoogte
Hoewel het een buitendijks project is, verzekert ABB dat bewoners droge voeten houden. Pater: ‘De Noordoevers wordt klimaatbestendig gebouwd. Samen met de gemeente en het ingenieursbureau Drechtsteden is de veilige hoogte bepaald. Op sommige plekken is bewust gekozen om het water juist meer te beleven. Een deel van de openbare kade ligt wat lager en kan bij extreem hoog water onderlopen. Vanuit het café-restaurant kan dit worden ervaren, terwijl je binnen droog zit.’
Bouwkundige uitdagingen
De locatie zal ABB niettemin voor flinke bouwkundige uitdagingen stellen, verklaart de ABB-projectmanager. ‘Het is een buitendijkse ontwikkeling. Het bouwrijp maken en de funderingswerken mogen alleen tussen april en medio oktober. Dat is een harde eis van het waterschap. Buiten die periode is de kans op het beschadigen van de primaire dijk namelijk groter, iets wat we natuurlijk moeten voorkomen. Verder loopt onder een deel van het plangebied de Betuwelijn. Hier mogen we niet op bouwen. Dat geldt ook voor de locatie boven de hogedrukgasleiding van Gasunie die onder het plangebied loopt.’
Mouwen opstropen
Projectleider Huisman is ervan overtuigd dat de gebiedsontwikkeling een succes wordt. ‘Het is een complex project met veel lastige aspecten. Een goede samenwerking met ABB is daarbij cruciaal. Dat lukt, want we vertrouwen elkaar, laten elkaar in waarde en houden rekening met onze wederzijdse belangen. Ook met Zwijndrecht gaan we om tafel om samenhang, synergie en integraliteit te zoeken. Ambacht is bovendien een gemeente die altijd de mouwen opstroopt en waar de woningmarkt ook in lastige tijden dynamisch blijft. Waar ruim honderd jaar scheepsloperijen waren gevestigd, zijn de oevers straks voor alle Ambachters eindelijk toegankelijk om te wonen en recreëren.’
Dit artikel is gesponsord door ABB Bouwgroep.