Vastgoedadviseur CBRE Nederland voert op basis van de ontwikkelde data-analyses regelmatig stresstests uit voor de kantorenmarkt. Er is nu uitgegaan van de vier scenario's die volgens het CPB denkbaar zijn voor de effecten van de coronacrisis op de landelijke economie.
Gevolgen beperkt
De vier scenario’s waarmee gerekend is, gaan uit van een herstelsituatie aan het einde van dit jaar tot een uiterst pessimistisch scenario waarbij rekening gehouden moet worden met een meerjarige recessie. Zelfs bij een werkloosheidspercentage van 9,4 procent in 2021 en een daling van de werkgelegenheid van 9,5 procent tot 2021, zoals verwacht in het meest negatieve scenario, blijven gevolgen voor de leegstand beperkt. Ondanks de verwachte vraaguitval, is het zeer onwaarschijnlijk dat het leegstand niveau van het dieptepunt van de kantorenmarkt in 2013 bereikt wordt.
Robuuste markt
De uitgangssituatie van deze crisis verschilt wezenlijk van de eerdere kredietcrisis. Voor het uitbreken van de coronacrisis is een historisch laag leegstandsniveau bereikt. In combinatie met de beperkte nieuwbouw en de in de huidige situatie mogelijke rem op sommige voorgenomen nieuwbouwprojecten, blijft het aanbod op de korte termijn laag.
Versnelling trends
CBRE verwacht dat de forse huurgroei die ze de afgelopen jaren hadden, naar verwachting niet zal doorzetten, maar stabiliseren. De verwachting hierbij is dat de huurkortingen wel zullen toenemen.
Rudolf de Boer, Managing Director bij vastgoedadviseur CBRE Nederland zegt: 'Daarbij verwachten we dat de coronacrisis eerder ingezette trends zal versnellen. Denk daarbij aan aandacht voor de flexibiliteit in gebruik, technologische innovatie, zoals smart buildings en outsourcing van diensten. Maar ook de ontwikkeling van gebouwen met gemengde functies. Gebouwen die hierin voorzien zullen de impact van de coronacrisis het beste het hoofd bieden. In de komende periode zal de focus van bedrijven zijn om na groen licht van het RIVM de terugkomst op kantoor te organiseren. In de praktijk zal dit betekenen dat door alle maatregelen rondom corona er eerder meer ruimte per werkplek nodig is dan minder.'
>> Zie ook: Antwoorden op veelgestelde vragen over impact corona op vastgoedsector
