Door de maatregelen die wereldwijd zijn getroffen om deze gezondheidscrisis het hoofd te bieden, vallen de huishoudbestedingen en de productie van bedrijven in Nederland volgens Rabobank tijdelijk fors terug. 'Dat raakt niet alleen de winstgevendheid van ondernemers. Het zet ook de werkgelegenheid en daarmee de inkomens van Nederlanders onder druk', aldus de coöperatieve bank. Ervan uitgaande dat de virusuitbraak in het tweede kwartaal wordt bezworen, verwachten economen van de Rabobank dat de Nederlandse economie dit jaar daarom met 0,2 procent krimpt.
Geen inhaaleffect
De meeste Nederlandse sectoren zullen dit jaar volgens de verwachtingen van Rabobank krimpen door de coronacrisis. De horeca, de cultuursector, de bouw, de sierteelt en de transportsector hebben de grootste dreun te verwerken. Zo raakt een scherpe terugval van de vraag uit het buitenland de sierteelt hard. De horeca en cultuursector hebben juist sterk te lijden onder de sluiting van restaurants, cafés, theaters en musea. Rabobank-econoom Leontine Treur: ‘In deze sectoren zal bovendien niet of nauwelijks sprake zijn van een inhaaleffect in het derde en vierde kwartaal, omdat consumenten straks niet twee keer achter elkaar naar bijvoorbeeld een museum gaan.’
Thuis werken
Toch zijn er volgens Treur ook sectoren die in 2020 naar verwachting (licht) groeien. Naast de zorgsector, waar het op dit moment alle hens aan dek is, zijn dat bijvoorbeeld de ICT en de specialistische zakelijke dienstverlening. Treur: ‘Daar zijn meer aanpassingsmogelijkheden, bijvoorbeeld omdat werk vanuit huis kan doorgaan.’
Tekort aan huizen
De coronacrisis heeft ook gevolgen voor de Nederlandse woningmarkt. Woningmarkteconoom Carola de Groot: ‘De maatregelen om de virusuitbraak in te dammen, waaronder gesloten scholen en de oproep tot social distancing, kunnen het lastiger maken om een huis te bezichtigen.’ Volgens de econoom kan dit, samen met de terugval in werkgelegenheid en inkomsten, tijdelijk de vraag naar koopwoningen verminderen. De Groot: ‘Later in het jaar verwachten wij dat het grote tekort aan huizen en de lage hypotheekrentes weer de overhand zullen krijgen op de woningmarkt.’
Pakket aan steunmaatregelen
De overheid heeft een omvangrijk pakket steunmaatregelen aangekondigd om de economische pijn van de coronacrisis te verzachten, met onder meer verruiming van de werktijdverkorting, inkomenssteun voor zzp’ers en garantstellingen voor bedrijfsleningen. Ook (centrale) banken hebben regelingen getroffen om zo veel mogelijk te voorkomen dat liquiditeit aan bedrijven opdroogt. Rabobank-econoom Carlijn Prins wijst erop dat de maatregelen veel leed kunnen verzachten, maar dit niet geheel kunnen wegnemen. Ze kunnen bijvoorbeeld niet voorkomen dat sommige mensen te maken krijgen met een daling van hun inkomen. Prins: ‘Zo wordt mogelijk niet voor elke flexwerker werktijdverkorting aangevraagd, worden tijdelijke contracten misschien niet allemaal verlengd en zullen zzp’ers het aantal opdrachten zien teruglopen.’