Eind april maakte de jury van de Steden in de Beweging (StiB) Award haar ronde langs de vier genomineerden voor de prijs voor de meest succesvolle gebiedsversterking. Ondanks het sterk uiteenlopende karakter van de inzendingen zagen de juryleden één opvallende overeenkomst: bij alle vier projecten was er een stevige dosis lef getoond door architect, ontwikkelaar en eigenaar.
De eerste halte op de tour die de juryleden Claudia Zuiderwijk (bestuursvoorzitter Kamer van Koophandel), Nicole Maarsen (directeur Vastgoed Syntrus Achmea), emeritus-hoogleraar Friso de Zeeuw (TU Delft), Robert Winkel (architect Mei Architects) en Robert Paling (redacteur Vastgoedmarkt) maakten, was ImageWharf in de Amsterdamse Houthavens. Huurders uit de creatieve sector vinden hier op in totaal 17.000 vierkante in drie verschillende gebouwen een plek met de gewenste vloeroppervlakte -van heel klein tot heel groot- en uitstraling. Een gele loopbrug verbindt de gebouwen. Het valse plat betekende een behoorlijke klim, al benadrukte projectontwikkelaar Ton van Oosten (Steengoed) dat er ook een lift was.
Sjiek zitje
Die lift bereikte ook de boardroom, volgens Van Oosten minder atypisch voor een creatieve hub dan je op het eerste gezicht zou denken. De ruimte is uitgerust met een sjiek zitje, een keuken, een badkamer en een tweepersoonsbed dat je met een afstandsbediening uit de muur krijgt, voorziet volgens hem in een behoefte bij scale-ups om buitenlandse klanten en medewerkers die moeten 'overblijven' een goede plek te kunnen bieden. Het penthouse moet in de toekomst ook door derden kunnen worden gehuurd waarbij nu wordt gedacht aan een richtprijs van 1.000 euro per nacht.
Logeerhuis
Voor dat geld kun je als buurtbewoner je ouders, kinderen of andere familieleden wel honderd nachten laten slapen in het logeerhuis in Rhapsody, een nagelnieuwe woonbuurt met 239 vrije sector appartementen in Amsterdam Nieuw West, de tweede stop tijdens de jurytour voor de StiB-award 2019. Rhapsody is in diverse opzichten een bijzonder project. In de eerste plaats staan de middenhuur-appartementen -vanaf 1.000 euro- verdeeld over vijf woongebouwen (vrijwel) direct naast de A10. Daarnaast zijn woningen gerealiseerd grenzen aan de Kolenkitbuurt, een wijk die nog geen tien jaar geleden bekend stond als de slechtste plek om te wonen van Nederland.
Om de buurt een stevige plus te geven is Rhapsody ook ingericht als ontmoetingsplek voor de buurt, met veel openbaar groen, het voornoemde logeerhuis waar buurtbewoners gebruik van kunnen maken en een nog te bouwen kas.
Communitymanagers
In weerwil van enige scepsis over de vandaalbestendigheid van die kas zijn er volgens Roel Schoenmakers, buurtregisseur en kunstenaar namens het collectief Cascoland, in de afgelopen jaren nog geen vier ruiten gesneuveld van de kas die tegen het talud van de snelweg staat aangeplakt en waarin een repairshop is gevestigd.
Wat volgens hem ook helpt is de aanstelling van communitymanagers, mensen die de wijk kennen en die door het verrichten van wat vrijwilligerswerk ten dienste van de buurt een korting van 200 euro op de huur kunnen krijgen. 'Het hele project heeft er voor gezorgd dat er mensen zijn teruggekeerd naar de buurt die er een tijd lang geen plek meer konden vinden.'
Voordeeltjes zijn er volgens projectontwikkelaar Laurens van Doorn ook te halen voor de huurders van het flexibele kantoorconcept Creative Valley, goed voor 8.500 m2 in het Noordgebouw dat aan de centrumzijde aan de sporen van Utrecht Centraal grenst. Ook hier weer slaapgelegenheid op het dak, in dit geval long stay appartementen voor expats die zoals Van Doorn zegt 'appelig' worden als ze al te lang op een hotelkamer moeten verblijven. En net als in Amsterdam zijn er industrieel ingerichte werkplekken in alle soorten en maten die korte of langere tijd gehuurd kunnen worden, waaronder een soort leslokaal en, daar zijn we weer, een boardroom die in dit geval uitkijkt over de sporen en het nieuwe stadskantoor van de gemeente Utrecht.
Hippe werkplek
Volgens Van Doorn speelt het concept helemaal in op de nieuwe werkende mensn. Die rolt in dit geval 's ochtends uit de trein door de tunnel richting zijn of haar hippe werkplek. Voor tijdens of na het werk kan er gefitnest worden de sportschool die ook in het Noordgebouw zit. En boodschappen doe je bijna in één moeite door in voor stationsbegrippen forse Appie die op de begane grond zit. Met inbegrip van verschillende looproutes voor als je haast hebt of alvast de wekelijkse boodschappen wilt doen.
Het zijn problemen waar ze in Tiel (nog) last van hebben. Cultuurcentrum Zinder was de laatste halte op de tour door Nederland van de StiB-jury. En ja, er was een gezonde Randstedelijke nieuwsgierigheid op weg naar de Betuwe, niet in de laatste plaats bij Claudia Zuiderwijk die een deel van haar jeugd in deze contreien doorbracht. Want ga er maar aan staan; wat moet een toch bescheiden stad van nog geen 42.000 inwoners met een hypermodern cultuurcentrum waarin onder meer de bibliotheek, een popcentrum en tal van creatieve hobbyruimtes zijn?
Trots terug
In een bevlogen presentatie legde Ruud van Zuilen, directeur van het Cultuurbedrijf Tiel, uit wat de toegevoegde waarde van Zinder is voor Tiel en de nabije omgeving. Door diverse cultuurfuncties te centreren in een nieuwe pand, ontstaat er met de naastgelegen schouwburg Agnietenhof , een heus cultuurcluster in de stad. De parkeergarage met 650 plaatsen onder Zinder verlost de stad bovendien van een parkeerterrein aan de Waal dat nu voor andere doeleinden kan worden gebruikt. Maar, zo refereerde Van Zuilen aan het rijke maar grijze verleden van Tiel als Hanzestad en het recentere arme imago, 'het belangrijkste resultaat van Zinder is nog wel dat het de stad zijn trots heeft teruggegeven.'
Het leidde na afloop van de rondleiding door Zinder tot de eensluidende conclusie; aan lef was er dit jaar bij de inzendingen geen gebrek.
De winnaar van de StiB-award wordt op 6 juni 2019 om 13.00 uur bekendgemaakt in de stand van Syntrus Achmea Real Estate & Finance tijdens de Provada in Amsterdam.
