Barentsz legt de lat wat betreft duurzaamheid al sinds dag één hoog. 'Het was zelfs het uitgangspunt,' aldus Barentsz-oprichter en architect Derk-Jan Wentink. 'De opdracht was om een volledig duurzaam, nul-op-de-meter huis te ontwerpen en te bouwen. Daar is Barentsz uit ontstaan.' Barentsz-architect Jochem van der Spek legt uit wat de term 'compromisloze duurzaamheid' betekent voor Barentsz. 'Wij vinden dat duurzaamheid niet ten koste mag gaan van de esthetiek, het comfort of de efficiëntie van een gebouw. Duurzaamheid moet integraal deel uitmaken van elk aspect van het ontwerp- en bouwproces, zonder concessies te doen aan kwaliteit of functionaliteit.'
Parijs-proof
Van overheidswege moeten bouwprojecten aan steeds meer duurzaamheidseisen voldoen. Twee belangrijke kaders zijn de Milieuprestatie Gebouwen (MPG) en de Gemeentelijke Praktijk Richtlijn (GPR). Hoewel deze richtlijnen een minimale standaard opleggen voor duurzaamheid, legt Barentsz de lat hoger. Wentink: 'Het is handig om die richtlijnen te hebben, maar dit zit zo in ons dna dat we hier sowieso aan kunnen voldoen. Tegelijk zie je ook dat die eisen wel steeds hoger komen te liggen. Want uiteindelijk hebben we het klimaatakkoord van Parijs, met maximaal 1,5 graden temperatuurstijging als doelstelling. Zo snel mogelijk toe naar een Parijs-proof huis; dat is ons ultieme punt aan de horizon.'
One-stop-shop
De sleutel tot het realiseren van compromisloze duurzaamheid ligt in het one-stop-shop-principe van Barentsz. In plaats van verschillende specialisten in te schakelen voor de diverse fasen van een bouwproject, zoals ontwerp, prefabricage en bouw, biedt Barentsz een geïntegreerde aanpak. Bonne Datema, medeoprichter van Barentsz: 'Dit betekent dat alle disciplines nauw samenwerken, van architecten en ingenieurs tot bouwers en installatie-experts. Dat geeft ons de mogelijkheid om alle beslissingen te nemen met duurzaamheid front and center, van ontwerpfase tot oplevering.'
Biobased bouwmaterialen
Barentsz gebruikt zoveel mogelijk biobased bouwmateriaal, zoals hout, dat een kleinere ecologische voetafdruk heeft dan traditionele bouwmaterialen als beton en staal. 'Hout is gewoon het mooiste bouwmateriaal,' vindt Van der Spek. 'Het is niet alleen duurzaam en circulair, het heeft uitstekende isolerende eigenschappen en zorgt voor een beter binnenklimaat doordat het vocht natuurlijk reguleert en een ademende constructie mogelijk maakt.' Als het gaat om isolatie heeft hij dan ook een voorkeur voor houtwol, en niet alleen vanwege duurzaamheid. 'Houtwol heeft het voordeel dat het vocht kan opnemen en weer afgeven, waardoor het geschikter is voor dampopen systemen. Bovendien draagt houtwol bij aan passieve koeling: het vocht dat het opneemt, verdampt bij warme temperaturen en koelt zo de omgeving.'
Tekenen en rekenen
Compromisloze duurzaamheid nastreven betekent ook veel rekenwerk. Van der Spek geeft een voorbeeld: 'Barentszhuizen hebben kenmerkend grote raampartijen. Daar willen we geen concessies op doen. Maar we heroverwegen wel of je driedubbel glas moet willen, of dat we terug moeten gaan naar dubbel glas. Driedubbel is qua productie minder duurzaam. Meer materiaal, hè? Anderzijds heeft het wel een hoger comfort. Het is heel veel rekenwerk. De afweging duurzaamheid versus esthetiek en ontwerpprincipes is soms lastig. We moeten niet als boekhouders alleen maar gericht zijn op die getallen. Uiteindelijk wil je nog steeds huizen maken die prettig zijn om in te leven.'
Ook streven we er bij al onze leveranciers naar dat de grondstoffen zo min mogelijk afstand hoeven af te leggen. Uiteindelijk willen we toe naar emissievrij transport.”
Circulair bouwen
Dat rekenwerk beperkt zich niet tot de tekentafel. Casper Hellebrekers, medeoprichter van Barentsz: 'Ons hout komt uit Europese productiebossen die duurzaam worden beheerd, waarbij er meer bomen worden geplant dan er worden gekapt. Ook streven we er bij al onze leveranciers naar dat de grondstoffen zo min mogelijk afstand hoeven af te leggen. Uiteindelijk willen we toe naar emissievrij transport.' Op de bouwplaats wordt duurzaamheid tot in de details doorgevoerd. 'We schroeven liever dan dat we lijmen,' aldus Datema. 'Want dan kun je de constructie ook weer eenvoudig demonteren. Als een Ikea-kast, eigenlijk. Daarnaast kun je op deze manier je huis aanpassen aan veranderende woonwensen zonder hele grote ingrepen of verbouwingen.'
Restafval en herbruikbaarheid
Ook aan de herbruikbaarheid van materialen is gedacht. Datema: 'Biobased isolatie, zoals houtwol of cellulose, kan eenvoudig worden verwijderd en opnieuw gebruikt zonder verlies van kwaliteit.' Wentink vult aan: 'Bij Barentsz zien we restafval niet als afval, maar als een kans om iets nieuws te creëren. Houtafval zetten we bijvoorbeeld opnieuw in voor gevelbekleding of veranda’s en carports. Door slim om te gaan met restmaterialen en architectonische keuzes die hergebruik mogelijk maken, beperken we het afval tot een minimum.'
De standaard zetten
Door de denk- en werkwijze van Barentsz is duurzaamheid vanaf de eerste schets tot de laatste schroef een integraal onderdeel van elk project. 'We zitten nu op zo’n 85% biobased materiaal,' aldus Van der Spek. 'Dat kan en moet nog hoger, maar daar is veel onderzoek en kennis voor nodig. We gaan dus de komende jaren structureel investeren in een professionele R&D-afdeling.' Wentink vult aan: 'We willen de standaard zetten voor de bouwsector door te laten zien dat duurzaamheid en comfort hand in hand kunnen gaan. Uiteindelijk moet elke stap in ons proces bijdragen aan de doelen van Parijs. We bouwen niet alleen voor onszelf, maar ook voor de generaties na ons.'
Dit artikel is gesponsord door Barentsz.
