Op zich geen nieuws. De media waarschuwen de ‘consument’ steeds opnieuw voor de gevaren van oplichting via internet en social media.
Halverwege vorig jaar overleed mijn zwager Jos onverwacht op een veel te vroege leeftijd. Mijn vrouw en haar twee overgebleven broers hebben zich vervolgens met zijn nalatenschap beziggehouden. Jos woonde in Hoofddorp in de wijk Floriande, in een huis dat zo’n tien jaar geleden door Bouwfonds is neergezet. Een typische Vinex-locatie met veel jonge gezinnen en dus erg populair, zeker door de nabijheid van Amsterdam, waar al jarenlang de huizenprijzen exorbitant zijn gestegen. De ingehuurde NVM-makelaar verwachtte veel van de verkoop van het huis van Jos.
Funda
Vier maanden geleden werd het geheel leeggemaakte huis op Funda gezet en trok onmiddellijk grote aandacht. Voordat het huis officieel in de verkoop kwam, waren er al een telefoontjes binnengekomen van mensen in de wijk die belangstelling hadden. Er volgden na de publicatie op Funda een flink aantal bezichtigingen, maar een reëel bod hebben we – tot verbazing van de makelaar – nog niet ontvangen. Ook in Hoofddorp is er blijkbaar sprake van een kentering in de woningmarkt, omdat de prijzen te veel zijn gestegen en steeds meer potentiële klanten in het middensegment van de koopwoningmarkt problemen blijken te hebben met de financiering.
Marktplaats
Op 17 december 2018 meldde de makelaar nog een geïnteresseerde koper te hebben rondgeleid, maar gaf tegelijk aan dat een volgende bezoek pas na de kerstdagen was ingepland. Toen hij na kerst bij het huis aankwam, constateerde hij dat niet alleen het te koop-bord was verdwenen, maar ook het slot op de voordeur was vervangen. Om een lang verhaal kort te maken: de woning bleek vanaf 17 december 2018 – de dag van de laatste bezichtiging – op Marktplaats te zijn gezet ter verhuur. Hier waren dus oplichters actief geweest die niet alleen via de achterkant hadden ingebroken, maar ook voor een eigen toegang via de voordeur hadden gezorgd.
Nog diezelfde dag meldden zich twee gedupeerden bij de makelaar met de mededeling dat zij de woning hadden gehuurd, maar geen toegang konden krijgen. Ze waren ingegaan op de Markplaats-aanbieding, waren in de woning rondgeleid in de week voor kerst en hadden een huurcontract voor twee jaar getekend. En natuurlijk cash voor twee maanden huur vooruit betaald en een bedrag voor gas en elektra. Totale schade cash een kleine 2.300 euro.
We hebben het nagetrokken op Marktplaats. De advertentie met de woning van Jos was in een week tijd meer dan 1.000 keer bezocht. Of er meer gedupeerden zijn geweest dan de twee waarvan wij kennis hebben, weten we niet, maar we hebben het idee dat beslist meer mensen in de tien dagen dat de oplichter – met de fake-naam Jaap de Vries – toegang tot het huis had, zijn rondgeleid.
Gedupeerden
Een van de gedupeerden die zich bij ons meldde, was een Portugees gezin met twee kinderen die al jaren uit waren op een betaalbare huurwoning in een goede wijk. Tot op dat moment woonden ze in Amsterdam op een veel te kleine kamer tegen een veel te hoge huur. Als ik spreek met institutionele woningbeleggers, blijkt dat zij in het huursegment van rond de 1.100 euro per maand, flinke wachtlijsten hebben. Voor buitenlanders met te weinig financiële garanties is er blijkbaar bij deze categorie woningbeleggers nauwelijks een mogelijkheid om een woning te huren. Deze huurders komen – net zoals veel starter en studenten – dus al snel terecht bij aanbiedingen van particuliere beleggers. De slechtste onder hen waren vroeger terug te vinden in de kleine krantenadvertenties. Tegenwoordig houden zij zich vrijwel zonder risico met valse naam, vals e-mailadres, niet te traceren prepaid telefoon met hun criminele zaakjes bezig. Op Marktplaats.
Politie
Marktplaats maakte zich, door ons benaderd, er wel erg makkelijk van af. Maar na het telefoontje van de makelaar werd de advertentie van het huis van Jos verwijderd. De politie hoorde het verhaal van deze oplichting gelaten aan – ‘Dit is weer wat nieuws, zo bont hebben we het nog niet eerder gehoord’ – maar dat ze ermee aan de slag gaan lijkt me uitgesloten. Dit soort criminaliteit heeft nu eenmaal geen prioriteit. Ook de twee bij ons bekende benadeelden kunnen naar hun geld fluiten, want van Marktplaats hoeven ze niets te verwachten.
Verdrietig en woedend
Oplichting, valsheid in geschrifte, maar ook de naïviteit van de ‘consument’ is van alle tijden. En dat digitale criminaliteit de gewoonste zaak van de wereld is zeker geen nieuws. Voor mijn schoonfamilie is de schade gering; het aanbrengen van nieuwe sloten valt, nemen wij aan, onder de aangehouden inboedelverzekering. Maar de gedachte dat er twee gezinnen het nieuwe jaar zijn ingegaan – niet in een netjes gehuurde woning in Hoofddorp, maar op een mij onbekende plek met een aderlating van enige duizenden, waarschijnlijk met hard werken verdiende euro’s – heeft ons de afgelopen weken regelmatig verdrietig en woedend gemaakt.
Alleen al voor deze categorie woningzoekers is het noodzakelijk dat er meer woningen komen in het geliberaliseerde segment tot 1.200 euro, liefst in handen van betrouwbare institutionele en fatsoenlijke private beleggers. Het verhaal van het huis van Jos – dat overigens nog steeds niet is verkocht – laat wel zien dat de woningnood in Nederland een serieuze en structurele zaak is. Maar dat wisten we al veel langer.
Over de auteur:
Ruud de Wit is voormalig hoofdredacteur Vastgoedmarkt
Deze blog staat ook in Vastgoedmarkt van februari 2019
