De Verkiezing Meest Inspirerende Binnenstad is een nieuwe naam voor de landelijke verkiezing voor Nederlandse Binnensteden. Met deze verkiezing worden inspirerende en toonaangevende binnenstadprojecten in de schijnwerpers gezet. Op 20 april, tijdens de Dag voor de Binnenstad, namen Hengelo en Veenendaal de titel ‘Meest Inspirerende Binnenstadsproject’ in ontvangst. Voorzien van een flinke dosis bestuurlijke lef laten beide projecten zien wat een aantrekkelijke binnenstad voor iedereen betekent.
18 verschillende binnenstadsprojecten
Maar liefst 18 binnenstadsprojecten namen deel aan de verkiezing: 10 projecten voor het thema Leefbaar & Sociaal en 8 projecten voor het thema Samenwerken. Alle binnensteden hebben tijdens speeddates in maart hun project toegelicht aan een onafhankelijke vakjury, bestaande uit experts uit het bedrijfsleven, het onderwijs en belangenorganisaties.
Van kil naar groen
Het kille, saaie Marktplein in Hengelo is opnieuw ingericht tot een aantrekkelijk en duurzaam gebied waar iedere Hengeloër blij van wordt. De aanpak is onderdeel van het actieplan Vitale Binnenstad, in 2017 opgesteld in samenwerking met partners uit de binnenstad. Een eerder ontwerp voor het plein, opgesteld met partijen uit de binnenstad, had onvoldoende draagvlak. Inwoners zagen de stenige invulling van het plein niet zitten en protestacties waren het gevolg.
In een intensief co-creatieproces hebben veel Hengeloërs meegewerkt aan een nieuw ontwerp voor het Marktplein. In het ontwerp zijn innovatieve duurzaamheidsmaatregelen toegepast om een toekomstbestendig plein te maken en is veel groen toegevoegd. Het nieuwe Marktplein is begin april feestelijk geopend en is zeer positief ontvangen door de bewoners van Hengelo.
Lef en doorzettingsvermogen
Het getoonde lef is de belangrijkste reden waarom dit project tot ‘Meest Inspirerende Binnenstadsproject’ is gekozen. In een vergevorderd stadium is een ontwerp van tafel gehaald en erkend dat in het proces onvoldoende aandacht was voor het draagvlak van de complete achterban. Hengelo heeft hiervan geleerd en liet de schouders niet zakken.
Vliegwieleffect
Door als gemeente zelf ook de keuze voor de binnenstad te vertalen naar investeringsruimte, zijn subsidies en extra middelen bij andere partijen vrijgemaakt. De investeringen in de binnenstad hebben ook geleid tot nieuwe investeringen van derden, zoals vastgoedpartijen die hun panden opknappen en winkelketens die zich weer willen vestigen in Hengelo. Daarnaast is veel aandacht besteed aan de participatie van verschillende doelgroepen. Via creatieve participatiemiddelen, zoals online campagnes en een beveiligde website, is het Hengelo gelukt om ook de moeilijk bereikbare doelgroepen, zoals jongeren en marktkooplieden, te bereiken.
Plein van en voor Hengeloërs
‘We zijn heel trots op dit project, omdat het plein door de inwoners van Hengelo is bedacht’, zegt Joop Neijenhuis, programmamanager binnenstad Hengelo. ‘Nu het klaar is, blijkt het ook echt een plein van en voor de Hengeloërs te zijn. Uiteraard willen wij deze ervaringen graag delen met andere gemeenten en daarom hebben wij ons aangemeld voor de verkiezing van meest inspirerende binnenstadsproject. De winst is de kers op een toch al heerlijke taart.’
Out-of-the-box
Een braakliggend terrein, door de economische crisis tijdelijk stopgezet in ontwikkeling, was het lege canvas voor het stadsstrand in Veenendaal. ‘Het stadsstrand is ooit begonnen als initiatief van betrokken Veenendalers, verenigd in het Stadslab’, vertelt Dylan Lochtenberg, wethouder gemeente Veenendaal. ‘Zij doopten het om tot ‘Landjepik’ en organiseerden een aantal jaar allerlei activiteiten op die plek. Het initiatief werd omarmd door Veenendaal. Ik ben dan ook trots dat we naar onze inwoners geluisterd hebben en dat we het aandurfden om out-of-the-box naar de gebiedsbestemming te kijken.’
Ontmoetingen staan centraal
Van winkels en woningen naar een stadsstrand met wonen boven horeca en evenementen; het is een plek waar ontmoeting, spelen en sfeer centraal staan. Het was een out-of-the box-samenwerking tussen gemeente, centrummanagement en ondernemers, met ook de nodige financiële bijdragen om dit sociale initiatief daadwerkelijk en succesvol te kunnen realiseren. Het stadsstrand is in de breedste zin van het woord een omarming vanuit de samenleving met de kernfuncties verblijven en ontmoeten. Een plek van en voor Veenendaal.
Organische groei
Het stadsstrand heeft een grote impact op het gebied van leefbaarheid, sociaal en vastgoed. Het is ontstaan vanuit een burgerinitiatief en een intensieve samenwerking met de gemeente. Die samenwerking is een van de redenen waarom de jury dit project tot ‘Meest Inspirerende Binnenstadsproject’ heeft bekroond. Van centrummanagement en gemeente tot ondernemers en inwoners; samen hebben zij zich ingezet om een prettige verblijfsplek in Veenendaal te realiseren. Door open en transparante communicatie is dit proces in goede harmonie verlopen, ondanks verschillende doelgroepen met ieder hun eigen belangen. Door met de mensen in Veenendaal in gesprek te gaan, heeft Veenendaal als stad een nieuwe plek gerealiseerd die niet meer weg te denken is uit de binnenstad.
Oase van rust
Het stadsstrand is een dynamisch gebied met verschillende evenementen en sociale initiatieven en toch wordt het ervaren als een oase van rust in een drukke binnenstad. Ondernemers en vastgoedpartners zijn enthousiast over de nieuwe functie, die een waardevolle regionale aantrekkingskracht biedt. Het is een plek met veel groen, wat gunstig is voor de hittestress waar binnensteden vaak mee te kampen hebben.
Erkenning door experts
‘Dit is een prijs voor iedereen die hierin geloofde; voor de initiatiefnemers van Landjepik, de gemeente, de ontwerpers, ontwikkelaars en de ondernemers rondom het stadsstrand’, zegt Henny Jansen, Binnenstadsmanager Stichting Winkelstad Veenendaal. ‘Maar bovenal voor alle Veenendalers. Het is mooi dat zo’n plek erkend wordt door experts op het gebied van binnensteden, maar nog mooier is het om er rond te lopen en te zien hoe ook de inwoners en bezoekers van Veenendaal deze plek hebben omarmd.’
Kennis- en netwerkorganisatie
Het Platform Binnenstadsmanagement is een onafhankelijke kennis- en netwerkorganisatie rondom de samenwerking in binnensteden. Met meer dan 25 jaar ervaring op zak ondersteunt en organiseert het platform professionele samenwerking in binnensteden en centrumgebieden om binnensteden vitaal, leefbaar en economisch aantrekkelijk te houden.
Dit artikel is gesponsord door Platform Binnenstadsmanagement.