Ecologisch bouwen wordt door veel mensen vooral geassocieerd met het gebruik van hernieuwbare energiebronnen en een grotere rol voor groene zones in de moderne architectuur. In werkelijkheid behelst dit ook veel andere aspecten. Thermomodernisering, passieve energiewinst, dichtheid, weerstand tegen veranderende weersomstandigheden en gebruik van lokaal gefabriceerde bouwmaterialen – dit zijn de belangrijkste uitdagingen in het licht van de klimaatcrisis. Het belangrijkste doel van de moderne ecologische bouw is het bereiken van klimaatneutraliteit in 2050.
1: Minimalisering van energieverbruik
Het energieverbruik moet zo laag mogelijk zijn. Tegelijkertijd moet energieverbruik gepaard gaan met respect voor het milieu en met gebruik van natuurlijke middelen. Naast het feit dat hernieuwbare energiebronnen worden gebruikt in ecologische gebouwen, moet vooral aandacht worden besteed aan hun thermische isolatie. Dit omvat het vermogen van met name muren, ramen, deuren, plafonds en daken om de warmte of koelte binnen het gebouw te houden. Hoe hoger de waarde, hoe lager het energieverbruik, hoe lager de CO2 verontreiniging die in de atmosfeer terecht komt en hoe lager de kosten.
Muren, plafonds en daken kunnen uiteraard worden geïsoleerd. Bij deuren en ramen echter is het gebruik van hoog isolerende raam-deur systemen noodzakelijk, bijv. het MB-104 Passive systeem van Aluprof. Naast een perfecte thermische isolatie biedt dit systeem ook een zeer goede geluidsisolatie, water- en luchtdichtheid en is een zeer duurzame constructie. Ramen en deuren gemaakt met het Aluprof MB-104 systeem, kunnen met succes worden toegepast in de passieve bouw. Anderzijds zijn de inbouwrolluiken van Aluprof SP en SP-E, zo ontworpen dat ze bescherming bieden tegen warmteverlies en tegelijkertijd een esthetische afwerking van de gevel bieden. Hun eigenschappen wordt bevestigd door de certificering voor toepassing in gebouwen met lage energiebehoefte, toegekend door het Passivhaus Institut (PHI) te Darmstadt.
2: Bescherming van waterbronnen
Bescherming van de waterbronnen in gebouwen kan enerzijds worden gerealiseerd dankzij innovatieve technologieën en anderzijds dankzij de juiste opleiding en aanpassen van vaste gewoonten van de mensen die er gebruik van maken. Het belangrijkste is de beperking van het verbruik van drinkwater, dat vaak wordt gebruikt voor toepassingen waar met succes regenwater kan worden ingezet. Door regenwater te gebruiken kan het verbruik van leidingwater met de helft worden verminderd, en zodoende ook de kosten voor en belasting van het rioleringsnet. Methoden voor het opslaan van regenwater zijn onder meer: vaten geïnstalleerd onder dakgoten, ondergrondse opslagtanks of vijvers. Het op deze manier verzamelde water kan worden gebruikt bij de schoonmaak of voor de irrigatie van groene zones.
In plaats van betonnen pleinen en waterminnende gazons, loont het de moeite om bloemenweiden te creëren die het microklimaat verbeteren en beschermen tegen plotselinge overstromingen in de stad – Tijdens hevige neerslag middels ondoordringbare ondergronden, in plaats van het water te filteren, waardoor het water volledig wordt getransporteerd naar het rioleringssysteem dat vervolgens overbelast wordt, met overstromingen als gevolg.
Een effectieve oplossing voor de bescherming van waterbronnen is ook het installeren van groene daken op gebouwen en het gebruik van deels open tegels of roosters op parkeerplaatsen.
3: Verantwoord afvalbeheer en maximalisatie van hergebruik
Verantwoord afvalbeheer is vooral een kwestie van bewustzijn en implementatie van passende gewoonten. Afvalscheiding is van groot belang bij proces van afvalbeheer, daarom is het belangrijk om voor een geschikte locatie van afvalbakken te zorgen, zodat deze eenvoudig kunnen worden gebruikt.
Bij geplande gebouwrenovatie loont het de moeite om ecologische grondstoffen in te zetten, die hernieuwbaar of recyclebaar zijn (bijv. hout, glas en aluminium). Aluminium bijvoorbeeld, kan meermaals worden verwerkt zonder verlies van de eigenschappen en structurele veranderingen. Voor de verwerking van aluminium is slechts 5% van de energie nodig die noodzakelijk is bij de productie van primair metaal. Bouwmaterialen worden bij voorkeur verkregen van lokale fabrieken om milieuschade als gevolg van transport uit te sluiten. Ook kan gebruik worden gemaakt van materialen die zijn herwonnen, bijv. tijdens de sloop van bestaande gebouwen.
4: De zorg voor de gezondheid en het welzijn van de mensen die in het gebouw verblijven
Een ecologisch gebouw moet niet alleen in harmonie met de natuur zijn, maar ook met de mens. Volgens de richtlijnen van World Green Building Council dienen gebruikersvriendelijke gebouwen het volgende te bieden:
- Toegang tot verse lucht via effectieve ventilatiesystemen en het vermijden van toxische materialen en chemicaliën.
- Toegang tot zoveel mogelijk natuurlijk licht, waardoor minder verlichting nodig is, wat een positief effect heeft op de mentale conditie van de mensen die in het gebouw verblijven.
- Geschikte geluidsisolatie, die een sleutelrol speelt bij de concentratie en regeneratie van het lichaam.
- Geschikte werk temperatuur, afgestemd op de behoeften van de gebouwgebruikers.
5: De zorg voor de omgeving van het gebouw
Een ecologisch gebouw mag geen kunstmatige creatie op een betonnen plein zijn. Het moet omringd zijn door groen. Planten mogen echter de accumulatie van warmte of de verlichting van het gebouw niet negatief beïnvloeden. Correct geplaatste planten rond gebouwen verbeteren niet alleen het microklimaat, maar hebben ook een gunstig effect op de biologische en mentale gezondheid van de mensen die erin verblijven.
Meer informatie over duurzame oplossingen in de bouw, inclusief projecten die zijn ingediend voor de wedstrijd 'Gebouw van het Jaar met Aluprof systemen', is te vinden op de website van Future Builders.
Let’s build a better future
Energiezuinige oplossingen geïmplementeerd in de architectuur en bouw hebben een reëel effect op het milieu. Het volgen van ecologische trends vermindert het energieverbruik en de schadelijke CO2 uitstoot, waardoor het vooropgestelde doel – klimaatneutraliteit in 2050 – steeds realistischer wordt.
Dit artikel is gesponsord door Aluprof.
