'Er is een perfectstorm ontstaan op de woningmarkt,' zegt Appelman in de podcast Vastgoedvrouwen. 'We hebben die lage rente waardoor er veel kapitaal naar de woningmarkt gaat. Dat gaat om kapitaal van beleggers, maar ook van particulieren die een hogere hypotheek kunnen afsluiten door die lage rente. Dat stuwt de prijzen op.'
De vraag naar woningen wordt nog eens extra versterkt door demografische ontwikkelingen, constateert Appelman. 'We hebben de huishoudensgroei. Die is veel groter dan het CBS had beraamd. Ook al zijn de woningbouwaantallen van de laatste jaren historisch hoog, ze zijn nog altijd te laag om de groei van de huishoudens bij te kunnen benen. Zodoende wordt het tekort aan woningen alleen maar groter.'
Tot slot wreekt het zich nu nog steeds dat er een te lange tijd niet gebouwd is. Appelman erkent daarbij dat ook de overheid daar debet aan is geweest. 'De hypotheekfaciliteiten werden versoberd, de corporaties zijn financieel aan banden gelegd. Dat kwam allemaal tegelijk met de crisis.'
Jojo-effect
En zo rollen we van de ene crisis in de ander. Appelman spreekt dan ook van een jojo-effect. 'Nog geen acht jaar geleden stonden veel huizen in Nederland onder water. Toen moesten er beleggers worden aangetrokken, terwijl je nou zou zeggen: aan beleggers geen gebrek.'
Toch waren er acht jaar geleden ongeveer even veel huizen als nu. Hoe komt het dan dat die nood nu zo hoog is? Dat wijt Appelman aan de huishoudensgroei. 'Ouderen blijven langer thuis wonen, steeds kleinere gezinnen, arbeidsmigranten. Die toename is niet voorzien. Ook mensen met verstand van cijfers zagen dit tekort niet aankomen.'
Financialisering
Je hoort steeds meer stemmen opgaan dat het niet zozeer een fysiek tekort aan huizen is, maar vooral de ruimere financieringsmogelijkheden die de huidige woningnood veroorzaakt. Appelman spreekt van én, én.
'Als de rente heel laag is, dan wordt het voor meer mensen aantrekkelijk om een huis te kopen, of bijvoorbeeld om een tweede huis aan te houden wanneer mensen gaan samenwonen. Maar als je kijkt naar hoeveel huizen er nou eigenlijk zijn in Nederland, en daar alle vakantiehuizen en andere niet beschikbare huizen vanaf haalt, dan zie je onderaan de streep toch ook gewoon een tekort. Dat tekort zal iets lager worden als de rente omhoog gaat, maar er is nu gewoon echt een tekort.'
Welke oplossingen voor de woningnood Appelman aandraagt? Dat hoor je in de podcast Vastgoedvrouwen met presentatoren Servaas van der Laan en Claudia Heimensen.
