Banken, economische planbureaus en beursgoeroes vallen over elkaar heen om een voorspelling te geven over het effect en vooral de duur van deze crisis. Eigenlijk weet niemand het precies. Over één ding lijken de knappe koppen het wel eens te zijn: herstel komt zeker, alleen hoe groot de schade is, valt niet te voorspellen.
Een nieuw normaal
Inmiddels ben ik redelijk gewend geraakt aan het thuiswerken. En hoor ik om mij heen vooral hoe fijn de samenwerking op afstand eigenlijk is. De videocalls schieten je om de oren en we hebben nog nooit zo efficiënt vergaderd. Hierdoor vraag ik mij steeds meer af, gaan we straks nog wel terug naar ons ‘normale leventje’ als deze lockdown voorbij is?
Thuiswerken, het nieuwe werken
De vraag is wat dit verplichte thuiswerken straks doet met de vraag naar kantoorruimte. Bedrijven die jaar en dag hebben volgehouden dat thuiswerken niet handig was of gewoon simpelweg niet kon, worden nu geconfronteerd met het feit dat het wel kan. Iets wat we allemaal al wisten, maar in crisistijd wordt bewezen. Dit kan dus zeker invloed hebben op de structurele vraag naar kantoorruimte. Maar niet getreurd, in Nederland hoogstwaarschijnlijk het minst. Wij zijn namelijk al kampioen thuiswerken. In de conservatieve thuiswerklanden landen Duitsland en Groot-Brittannië gaat dit effect er wel zijn. En dan hebben we het nog niet eens over de landen in Oost-Europa waar het thuiswerkenpercentage tot twee weken terug niet boven de 1 procent uitkwam.
Virtueel funshoppen
Niet alleen op de kantorenmarkt kan het coronavirus leiden tot disruptie. Ook hoe we winkelen krijgt een extra duw in de online richting. Tuurlijk willen we straks als we weer buiten mogen spelen niets liever dan door de winkelstraten struinen op zoek naar de beste koopjes. Toch zal er een structurele verandering plaatsvinden doordat bijvoorbeeld de babyboom generatie en generatie X het gemak van online bestellen meer en meer ontdekt in deze tijd. Terwijl zij tot voor de quarantaine slechts mondjesmaat (voor de helft minder dan één keer per maand), iets online bestelde. Kortom, ook hier geldt dat online weer een structurele hap uit de fysieke winkel kan nemen.
Digitale conferenties en vergaderen op afstand
Ook de hotelbranche gaat veranderen. We blijven natuurlijk de meest bijzondere plekken bezoeken voor de echte experience, maar zakelijk reizen zou wel eens definitief veranderd kunnen zijn. Videocalls, webinars en online beurzen zijn prima alternatieven geworden. In acht dagen heb ik al meerdere videopresentaties gegeven vanaf mijn zolderkamer aan Koreanen, Fransen, Duitsers en Engelsen. Hiervoor zouden ze normaal voor overvliegen. Idioot eigenlijk.
Van nood een deugd maken
Wat ook idioot is, is dat ik lees dat de Schipholtunnel komende week in één week tijd wordt gerenoveerd in plaats van de geplande twee jaar! Dit heeft alles te maken met het feit dat het aantal reizigers met 85 procent is gedaald en hierdoor het makkelijk werken is aan infrastructuur. Ik wil dan ook vooral oproepen om al dit soort projecten zo snel mogelijk te vervroegen, waardoor onze infracapaciteit in enkele maanden sterk verbeterd. Zal toch wat zijn als er na de quarantaineperiode opeens een verlengde Noord-Zuidlijn ligt, de Zuidasdok klaar is of een nieuwe metrolijn naar Almere-Pampus gereed is.
