Knops vertelde tijdens de Provada over de eerste ervaringen met het ROP dat het Rijksvastgoedbedrijf, waarover Knops de scepter zwaait, vorig jaar introduceerde. Volgens Knops maakt het programma meerdere ‘mooie ambities’ tegelijk mogelijk. Hij haalde EnergieRijk Den Den Haag aan waar in samenwerking met de gemeente Den Haag, woningcorporaties en andere gebouweigenaren door een gebiedsgerichte aanpak een deel van de binnenstad energieneutraal moet zijn in 2040.
Nieuw dorp
Ook Almere 2.0, waarbij de Flevostad moeten worden opgeplust met onder meer 60.000 woningen, en de ontwikkeling van het voormalige vliegkamp Valkenburg tot een nieuwe ‘dorp’ met 5.000 woningen zijn volgens Knops ‘gigantisch mooie projecten’. En een 'flinke uitdaging' zo gaf de Katwijkse wethouder Gerard Mostert aan. ‘In het nabijgelegen Rijnsburg werden ook 5.000 woningen gebouwd. Maar dan wel in 1.000 jaar. Op Valkenburg moet het in 10 tot 15 jaar gebeuren.’
‘Niet té ambitieus’
Niet alleen massa maar ook kwaliteit speelt wat Knops betreft een doorslaggevende rol. ‘We moeten oppassen dat we niet té ambitieus zijn. De horizon in politiek Den Haag is maximaal vier jaar. Het is beter om grote projecten op te knippen in kleinere delen die je op overzichtelijke termijn kunt realiseren.’
Onrendabele top
Het Rijksvastgoedbedrijf is de grootste vastgoedspeler van Nederland met 90.000 hectare aan grond en 12 miljoen m2 vloeroppervlakte in haar bezit. Het roept de vraag op hoe het in het krachtenspel van commerciële ontwikkelaars en beleggers de juiste (financiële) waarde bepaalt. Knops: ‘Door het ROP zijn we in staat om projecten te ontwikkelen die anders niet tot stand zouden zijn gekomen. Er zijn meerdere methodes om die maatschappelijke waarde te bepalen, daar doen we samen met ministerie van EZK onderzoek naar. Het is in veel gevallen zo dat juist door bij de waardebepaling de onrendabele top eraf te halen er onderaan de streep een rendabel project ontstaat. Als je zelf in samenspraak met EZK grond gaat ontwikkelen, vergt dat ook investeringen en subsidies.’
Eigentijdse ambities
Door te kiezen voor externe ontwikkelpartners kan er volgens Knops beter gestuurd worden op eigentijdse ambities als duurzaamheid en inclusiviteit. ‘Tien jaar geleden speelde duurzaamheid nog helemaal geen rol, nu nemen we dat als Rijksvastgoedbedrijf standaard mee in onze afwegingen.’
Dure huurwoningen
De (commerciële) ambities kunnen ook botsen. Bijvoorbeeld als een projectontwikkelaar hoofdzakelijk dure huurwoningen wil realiseren, terwijl het kabinet (minister Ollongren) juist focust op het creëren van betaalbare middenhuur. ‘In zo’n geval volgt in ieder geval een gesprek. Het is niet de bedoeling om grond te verkopen met als doelstelling dat daar zoveel mogelijk rendement om gemaakt met dure woningen. We moeten samen bepalen waar het optimum ligt.’
