‘Ik moet er nog erg aan wennen dat ik nu een stenenboer ben. Ik ben erin gerold doordat ik mijn bedrijf ID&T verkocht. Ik wilde mijn kapitaal goed beleggen, keek hoe vrienden het hadden gedaan en heb toen gekozen voor vastgoed. Maar ik merkte al snel dat het wel iets moet zijn waarbij ik een gevoel heb. Ik had allemaal appartementen, maar die heb ik weer verkocht.
Ik had allemaal appartementen, maar die heb ik weer verkocht”
De A'dam-toren was een droom. ID&T zocht een nieuw hoofdkantoor. Mijn partner Sander Groet, die ooit bij ID&T is weggegaan, had de droom van een uitkijk voor Amsterdam, zoals hij die in alle wereldsteden zag. Mijn vader zegt weleens: ‘Zien wat iedereen ziet en doen wat niemand doet.’ En dat heeft Sander gedaan met die uitkijk.
NVM Business Innovatiecongres
Het NVM Business Innovatiecongres op 8 november 2018 kende een line-up met boeiende sprekers, onder wie NVM Business-voorzitter Marcel de Boer, macro-econoom Mathijs Bouman, winkelbelegger Taco de Groot, startup-financier Ruud Hendriks, projectontwikkelaar Bas van Veggel en voormalig feestenbouwer Duncan Stutterheim. Zij werden voor een zaal met zo'n zevenhonderd vastgoedprofessionals geïnterviewd door mannenmodevraagbaak Jort Kelder.
Ik moet je eerlijk zeggen: ik geloofde er niet in. De banken ook niet, de accountants niet. Sander heeft er al zijn geld in gestoken. Die 25.000 bezoekers over het pontje, ik zag het niet gebeuren. Nou, hij heeft gelijk gekregen. Echt heel knap.
Nu waren we kansloos geweest
Tegenstand van de gevestigde orde heb ik niet ondervonden. We hebben het geluk gehad dat het een slechte tijd was. Als wij nu de toren hadden willen kopen, waren we kansloos geweest. We hebben de tender gewonnen toen er nog helemaal niets was. We hebben het onder budget gebouwd en een maand na oplevering waren we open.
ING heeft tien jaar op die plek gezeten. Die heeft erop gespeculeerd dat er iets zou gebeuren, maar dat kwam niet. Ze kregen de woningen niet aan de praat en die toren ook niet. Toen heeft de gemeente het ding teruggenomen. Vervolgens kwamen er 32 inzendingen op de prijsvraag die werd uitgeschreven. Wij zaten bij de laatste vijf. Wij hadden de toren al direct vol, dus wij kwamen niet met een speculatief verhaal. Wij waren ontwikkelaar én eindgebruiker.
Een 24-uursverhaal
In vier uur heb ik met Sander het plan achterop een bierviltje uitgewerkt: je moet bij ons kunnen partyen, eten, werken, slapen en clubben - een soort 24-uursverhaal. De bank vond de uitkijk en het restaurant boven in de toren eng. Toen heb ik de helft van mijn aandelen aan het rondvaartbedrijf Canal Club gegeven, in ruil voor een tienjaarshuurcontract. Zij hebben nu wel een erg goeie deal, maar zij namen wel het risico. De gemeente had er vertrouwen in. Wij zijn Amsterdamse jongens, komen uit het clubcircuit en hadden de kantoren vol – daarom wonnen wij.
Wij kwamen niet met een speculatief verhaal. Wij waren ontwikkelaar én eindgebruiker”
Nu komt er een vloer leeg. Een van onze partners heeft liever dat er een lang contract op zit. Tien jaar, dat vindt de bank fijn, dat vindt iedereen fijn. Maar Sander, Hans Brouwer en ik zeggen: Wij willen meer reuring in de toren. Een grote kantoorgebruiker kan wel in naam groot zijn, maar in dynamiek niet. Wij hebben liever tien partijen met van die jongens met koptelefoons, zodat die jonge dynamiek erin komt.
A’dam Toren wint Rabo Vastgoedprijs 2018
A’dam Toren heeft de Rabo Vastgoedprijs 2018 gewonnen. Jan van Zanen, burgemeester van Utrecht en juryvoorzitter, heeft de prijs op 5 november in Utrecht aan ontwikkelaar Lingotto en andere betrokkenen uitgereikt. Dat heeft ontwikkelaar Lingotto bekendgemaakt via sociale media. Lingotto kreeg de prijs uitgereikt samen met muziekondernemers Sander Groet, Duncan Stutterheim en Hans Brouwer. Bij de beoordeling is gekeken in hoeverre het initiatief een gezonde projecteconomie liet zien en een verantwoord projectrisico heeft. Ook criteria als architectuur, duurzaamheid en maatschappelijke impact spelen een rol.
Lidmaatschap van de club
Wij kijken niet naar wat beleggers vinden, of wat de bank vindt. Wij kijken naar wat de toren nodig heeft. Ik snap de veiligheid van een tienjarig contract, maar ik zie ook dat er altijd twintigjarigen zullen zijn die een eigen bedrijf willen beginnen. Bij ons krijg je bij je kantoor een lidmaatschap van de club en je kunt in het weekend beneden op de gastenlijst worden gezet. Wij zorgen wel dat het spannend voor je blijft. Dat geeft onze huurders een heel ander gevoel.
Er zijn momenten waarop de toren legendarisch is. Bijvoorbeeld met het Amsterdam Dance Event twee weken geleden. Dan is er iets gaande in de Loft, hotelgasten delen de lift met bezoekers die helemaal strak staan. Dan zeggen wij: ‘Welcome to A’dam, dit is wat het is.’ Mensen vinden dat spannend.
Vastgoed voor de lange termijn
Een half jaar geleden hebben wij de Westergasfabriek van de familie Meijer gekocht. Ze hebben die vuilnisbelt in vijftien jaar tijd omgeturnd tot iets waar je je boterham gerust kunt laten vallen, zo mooi. Nu is het van ons, hoe gaan wij er de komende vijftien jaar mee om? Dat vind ik het leuke aan vastgoed, het is voor de lange termijn. Mijn kinderen hebben ook al een stukje. Ik wil dit zeker vijftien tot twintig jaar doen, Westergas en de toren.
Laten we een keer gaan kickboksen in die gashouder, het moet wel een beetje schuren”
In april ging YogaFest Studio in de villa (600 m2, 15.000 euro huur per maand) failliet. Dus gaan wij weer op zoek naar nieuwe partijen. Wat doen we met de gashouder? Ik heb tegen de gemeente gezegd: ‘Ik vind het hier wel erg wit en veertig-plus, het is een beetje belegen. Laten we een keer gaan kickboksen in die gashouder.’ Dat hoort wel bij een stad als Amsterdam, het moet wel een beetje schuren.
Bekijk het holistisch
Ik heb het gevoel dat vastgoed veel te veel over de cijfers gaat. De vorige eigenaren van de Westergasfabriek hebben - misschien onbewust - nooit met de buurt gepraat. Als je zo’n belangrijke plek in de buurt inneemt, vraag ik heel oprecht aan de buurt: ‘Waar heb je last van, wat kan ik beter voor je doen?’ Het heeft toch met bewustzijn te maken, dat je het holistisch bekijkt, duurzaamheid, je buren… Het kinderdagverblijf was bang voor nog meer feesten. Als je drie keer bij zo’n buurtcommissie komt, zien ze dat je best wel normaal bent.
Denk ook af en toe aan vastgoed alsof het je eigen huis is. Iedereen is heel erg betrokken bij zijn eigen huis. De Westergasfabriek en mijn pand Warehouse aan Elementenstraat 25 voelen als mijn huis. Ik wil daar kwaliteit zien, dat het allemaal goed geregeld is. Geen gore wc’s, geen opgeschoten jongens die harde muziek draaien op het dak terwijl de buurt ligt te slapen.
Geen meter meer te krijgen
Ik heb nog steeds het oude ID&T-pand bij Sloterdijk aan de Rhôneweg 54. Daar gaan wij nu Make ontwikkelen. Dat stukje industrieterrein is 55 jaar oud. Ik kon het pand aan de straatstenen niet kwijt. Nu is de markt gekeerd en nu is er geen meter meer te krijgen. En is het weer hip. De gemeente wil vasthouden aan de bestemming bedrijfsruimte. We hebben er een partner bij gezocht die bedrijfsruimte nodig had. En toen zijn we gaan stapelen tot veertig meter hoog. Nederland kent dat eigenlijk niet. We zetten de gebruikelijke loodsen op elkaar, met een lift waar je met je busje naar binnen kunt rijden. Een beetje geïnspireerd op het Meatpacking District in New York. We hebben de helft al verhuurd. Volgend jaar beginnen we met bouwen.’
