Hoe verschillend ook, wat functie en achtergrond betreft, de deelnemers aan het rondetafelgesprek hebben met elkaar gemeen dat ze de afgelopen maanden in meer of mindere mate vanuit huis hebben gewerkt. Dat ging zonder uitzondering best goed, maar zonder uitzondering werd ook het kantoor en het contact met de collega’s gemist.
‘Het kantoor heeft bepaalde essentiële functies, die niet virtueel kunnen worden ingevuld,’ benadrukt Rianne Appel-Meulenbroek. Zij is als Associate Professor in Corporate Real Estate verbonden aan de Technische Universiteit Eindhoven. ‘Het kantoor is een sociaal middelpunt, waar al dan niet toevallige ontmoetingen plaatsvinden die heel belangrijk zijn bij het delen van kennis die niet op een andere manier kan worden gedeeld.’ Lachend: ‘Ik kan het weten, want ik ben op dit onderwerp gepromoveerd.’
Minder individuele werkplekken
Volgens Saskia Bekkers, HR-director bij T-Mobile dat 2.000 medewerkers heeft waarvan er 1.200 op kantoor werken, is het telecombedrijf daarom nu al druk bezig met de toekomstige functie van het kantoor. ‘Thuiswerken gebeurde al, het grote verschil is dat iedereen nu noodgedwongen thuis werkt. Dat blijft gelukkig niet zo. Tachtig procent van onze werknemers zegt: ik wil graag blijven thuiswerken, maar ik wil straks ook weer graag naar kantoor.’
Voorsorterend op het einde van de coronacrisis is T-Mobile daarom intern aan het kijken naar de toekomstige invulling en functie van zijn kantoren. Bekkers: ‘Er komen waarschijnlijk minder individuele werkplekken en meer samenwerkings- en ontmoetingsplekken. De veiligheid en well being van onze medewerkers staan bij die zoektocht voorop, een afname van het aantal vierkante meters is zeker geen doel op zich.’
One size fits all-benadering?
Het leerproces waar T-Mobile middenin zit is heel herkenbaar voor Ellen Waals, Head of Agency in Nederland van Savills. ‘Zonder uitzondering denkt iedere kantoorgebruiker hier momenteel over na. Voor mij staat vast dat een one size fits all-benadering niet bestaat. Nog los van het aantal dagen, of iemand thuis kan werken hangt af van de taken die hij of zij heeft én van zijn of haar persoonlijkheid. Is diegene heel zelfredzaam of juist niet? En hoe introvert of extravert is hij of zij?’
Ook de veelbesproken millennial wil dolgraag naar kantoor om collega’s te spreken.”
Appel-Meulenbroek is het helemaal met haar eens. ‘Ook de veelbesproken millennial die al maanden met een laptop op schoot thuis op bed zit te werken, wil inmiddels waarschijnlijk dolgraag naar kantoor om gezien te worden en om collega’s te spreken. Dat geldt trouwens ook voor mensen die heel geconcentreerd moeten werken en dat thuis niet kunnen. Of voor extraverte mensen die veel energie krijgen van de dynamiek en reuring op kantoor. Bottom-line is dat personality gewoon een heel belangrijke rol speelt.’
Waals: ‘Heel introverte mensen werken misschien juist wel weer het liefst thuis. Vanuit werkgeversperspectief is het heel interessant om manieren te bedenken om hen ook mee te krijgen in je verhaal en je bedrijf en te voorkomen dat ze thuis in een isolement raken.’ Bekkers: ‘We hebben het vooral over de toekomstige invulling en functie van het kantoor, maar het vergt ook een heel andere manier van leidinggeven. Het mooie vind ik dat er momenteel heel veel wordt geëxperimenteerd, bijvoorbeeld om vanuit het persona-perspectief te kijken wat werkt en wat niet.’
Snelkookpan
Ook ontwikkelaar Maarten de Gruyter van Boelens de Gruyter benadrukt dat de coronacrisis een ontwikkeling heeft versneld die al jaren gaande was. ‘Wat je nu ziet gebeuren is niet revolutionair, mensen werkten al deels thuis. Wel is met corona als katalysator een soort snelkookpan ontstaan, die heel snel duidelijk maakt wat wel werkt en wat niet. Nu al staat bijvoorbeeld vast dat brainstormen via Teams kansloos is, net als een teamborrel op afstand, via Teams. Maar voor ons als ontwikkelaar zijn de technische uitdagingen misschien wel het grootst.’
Zo moeten bijvoorbeeld in kantoren die al volop in ontwikkeling zijn, meer liften worden gerealiseerd. De Gruyter: ‘Sommige nieuwe eisen die kantoorgebruikers stellen, zijn niet wetenschappelijk onderbouwd maar meer gevoelsmatig. Zoals ramen die weer gewoon open kunnen. Net als in een hotelkamer. Ik vind dat zelf ook veel prettiger.’
Veiligheid is een belangrijke basisbehoefte is, ook op de werkvloer.”
Rug tegen de muur
Dat kantoorgebruikers in een kantoortuin het liefst aan de zijkant zitten, met de rug tegen de muur, geeft volgens Appel-Meulenbroek aan dat veiligheid een belangrijke basisbehoefte is, ook op de werkvloer. ‘De winst van de coronacrisis is dat well being en veiligheid op de werkvloer bij alles en iedereen hoog op de agenda staan,’ analyseert Bekkers.
‘Voor werkgevers is het belangrijk dat ze de wensen en gevoelens van hun medewerkers op dat gebied serieus nemen en er ook naar handelen. Dat kan op veel manieren en het zit in kleine dingen. Bij T-Mobile plannen we tussen 12.00 en 13.00 uur bijvoorbeeld geen meetings in, zodat iedereen tijd heeft om gezond te eten en te bewegen.’
Optimale balans
Voor Waals staat vast dat het kantoor blijft bestaan en misschien nog wel belangrijker wordt, voor de bedrijfscultuur en de engagement dat medewerkers aan het bedrijf kan binden. ‘Voor corona werkte 43 procent van de Amsterdamse kantoorgebruikers al thuis. Duidelijk is ook dat teveel thuiswerken ook weer niet goed is. Veel mensen voelen zich er niet prettig bij en het gaat ten koste van zaken als creativiteit, engagement en het innovatieve vermogen van het bedrijf.’
‘Ik ben blij met de huidige snelkookpan, zoals Maarten het net omschreef. Als vastgoedadviseur kunnen wij bedrijven ondersteunen bij hun zoektocht naar de optimale balans tussen thuiswerken en het kantoor van de toekomst.’
Dit artikel is gesponsord door Savills
